Als werkzoekende is het een nogal uitdagende taak om jezelf gemotiveerd te houden, vooral als je te maken krijgt met afwijzingen. De voortdurende afwijzingen doen iets met je zelfvertrouwen en werken onzekere gedachten en gevoelens in de hand. Zelfcoaching kan een effectieve manier zijn om om te gaan met een afwijzing. In deze blog post deel ik een viertal tips om jezelf te coachen tijdens je zoektocht naar werk.

1. STOP – je innerlijke criticus

En weer een afwijzing binnen… Het is toch om moedeloos van te worden! Je innerlijke criticus smult ervan, want die kan je weer allerlei negatieve boodschappen in je oor schreeuwen. Komt dit jou bekend voor? Probeer dan (na eerst stil te hebben gestaan bij het pijnlijke gevoel dat een afwijzing veroorzaakt) een andere innerlijke ‘stem’ te bedenken die meer voedend voor jou is.

Psycholoog Frederike Mewe van het boek ‘Goed zoals je bent’ over zelfvertrouwen heeft het bijvoorbeeld over de Raadgever. Zelf heb ik de ‘stem’ van de Aanpakker beter leren kennen. Zodra je een afwijzing krijgt en je innerlijke criticus aan het werk is, probeer je die stem eerst te stoppen. Zeg bijvoorbeeld STOP in je hoofd of misschien zelfs hardop. Laat daarna de Raadgever stem of een andere stem spreken alsof het je beste vriend is. Stel deze stem ook de vraag ‘wat heb ik nu nodig om minder pijn te ervaren?’ Daarmee verzacht je de pijn die elke afwijzing veroorzaakt.

Een mooi voorbeeld van zo’n gesprek is de videoclip van de artiest Ren (liedje ‘Hi Ren’). Daarin gaat Ren zelf in gesprek met zijn innerlijke criticus. Je innerlijke criticus blijft dus. Met deze methode kun je wel wat afstand ervan leren nemen.

Luistertip: mijn podcast ‘Ode aan onzekerheid’ bevat een aflevering over de methodiek Voice Dialogue, als je meer over voorgaande te weten wilt komen.

2. Bedenk een ritueel hoe om te gaan met een afwijzing

Wat werkt voor jou, wat heeft tot nu toe geholpen bij het omgaan met een afwijzing? Maken van een lange wandeling? Of opschrijven van wat het met je doet? Of boksen op een boksbal?
Maak een overzicht van wat jou helpt en dan het liefst dingen die goed voor je (gezondheid) zijn en stel jouw eigen ritueel samen. Je kunt dit bijvoorbeeld combineren met de vorige tip. Vergeet niet daarin mee te nemen dat je eerst een flink potje baalt. Echt baalt! Dus, zodra die afwijzing weer binnen is, zet je je ritueel in gang. Experimenteer hiermee en kijk wat het beste bij jou past. Schrijf je ervaring op, zodat je voor de volgende keer weet wat wel en wat minder goed werkt.

3. Creëer een structuur

Zonder betaald werk zijn, kan soms voelen alsof je geen vaste routine meer hebt. Creëer daarom een duidelijke structuur voor je dag. Begin elke dag op een vast tijdstip, plan tijd voor sollicitaties, stop op tijd met surfen op het internet voordat je vierkante ogen krijgt en zorg voor voldoende ontspanning. Die laatste zul je vaker gehoord hebben. Daaraan wil ik toevoegen dat je ook echt iets zoekt wat jou ontspant. Ben je een sporter en werkt dit als uitlaatklep? Bedenk dan dat het je ook energie kost, namelijk fysieke energie. Voeg daaraan dan ook voldoende zogeheten energieherstellers toe in je dagroutine.
Door een routine te hebben, houd je een gevoel van controle over je situatie.

4. Gebruik ChatGPT.com of een andere chatbot voor jouw sollicitatieproces en vraagstukken

Heb je ChatGPT al eens gebruikt voor het sollicitatieproces? En dan heb ik het niet alleen over het schrijven van jouw motivatiebrief. Je kunt de chatbot ook inzetten als adviseur als je bijvoorbeeld wilt weten op welke vragen jij je kunt voorbereiden als je bent uitgenodigd voor een gesprek.

Hoe?: voeg de vacature en je c.v. toe als bijlagen in je prompt met het paperclipje. Geef ChatGPT een instructie, bijvoorbeeld “Ik ben werkzoekende en ben uitgenodigd voor het eerste gesprek. Op welke vragen kan ik me het beste voorbereiden? Zie de vacature waarop ik solliciteer en mijn c.v.”. Dit werkt ook met de gratis versie.

Voorgaande gaat niet over zelfcoaching, maar daar kun je ChatGPT ook heel goed voor inschakelen. Stel gewoon een vraag waar jij tegenaan loopt. Vertel ook over je situatie en je krijgt als het goed is een heel uitgebreid antwoord.

Conclusie

Werk zoeken kan een ontmoedigend proces zijn, vooral als je te maken krijgt met afwijzingen. Maar door jezelf te coachen, kun je je veerkracht vergroten. Baal én blijf positief en realistisch, maak je eigen ritueel, creëer een structuur, zoek ondersteuning en ontspanning.

Over auteur Sanneke Kats

Sanneke Kats (Kats en coaching) is gecertificeerd personal coach en trainer en is gespecialiseerd in het aanpakken van onzekerheid naar meer zelfvertrouwen. Daarnaast coacht zij leidinggevenden en teams. Zij heeft sinds november 2023 een eigen podcast Ode aan onzekerheid.