Als je chronisch ziek bent, wat zijn dan je kansen op betaald werk of op het behouden van je baan? Margriet Hekkert (Nieuwleusen Ov.) weet uit ervaring hoe het is om met een chronische ziekte weer aan de slag te gaan. „In 2010 kreeg ik reuma, waarna ik mijn werk als incompany trainer kon aanpassen om te blijven werken. Na een dienstverband van zo’n 20 jaar besloot ik in 2020 in goed overleg met mijn werkgever te stoppen.

door Asta Diepen Stöpler

Op zoek naar nieuwe wegen volgde ik vlak voor én tijdens corona enkele workshops bij JobOn. Hierna verzorgde ik een aantal online events voor JobOn zoals in coronatijd de JobOn Tour ’Wandel uit je cirkel van sollicitatiestress‘. Iedereen wandelde in zijn/ haar eigen natuurgebied. Wij waren online via beeldbellen met elkaar verbonden en zo gaf ik instructies, feedback en opdrachten mee. Ook de deelnemers gaven zo terug wat een oefening met ze deed, wat ze in hun omgeving zagen, enzovoort.“

De heilzame werking van de natuur

In de tweede helft van 2020 startte Margriet haar eigen bedrijf ’HoutMoed’ voor begeleiding van werknemers met een chronische ziekte en hun werkgevers. „Dit voelt goed. Dit voelt helemaal míj! Door mijn aandoening heb ik geleerd om te accepteren dat ik niet alles meer kan doen wat ik wil. Met deze ervaring kan ik anderen in vergelijkbare omstandigheden ondersteunen. Hierbij zet ik de natuur bewust in, want daar kom je tot jezelf. Talloze onderzoeken bewijzen dat natuur een heilzame werking op mensen heeft. Ik wandel met mijn klanten in de bossen in de omgeving. Wat we om ons heen zien, betrek ik graag in de gesprekken.“

Kijk naar de mogelijkheden

In haar werk merkt Margriet dat werkgevers, bedrijfsartsen en ook klanten ook kijken naar wat er nog mogelijk is en niet zozeer naar de beperkingen. „Hierbij wil ik een kanttekening maken. Vanwege wettelijke regelingen zijn werkgevers verplicht om chronisch zieke medewerkers passend werk aan te bieden en om deze reden wordt ook de keuze gemaakt om iemand aan te nemen met een beperking. Maar belangrijk voor chronisch zieke mensen is om eerst afscheid te nemen van de dingen die niet meer kunnen. Ze moeten zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden en ook rouwen om wat niet meer terugkomt. Het is moeilijk om afscheid te nemen van het hogere inkomen, maatschappelijke positie, deel van de identiteit. Niet-acceptatie is een groot energielek en dit moet eerst dicht voordat je verder kunt.

Als de chronische ziekte en de nieuwe situatie aanvaard zijn, komt er ruimte voor andere zaken, zoals werk. Dan pas kijk ik met de mensen naar wat mogelijk is en hoe dit te bereiken. Net als JobOn is het mijn rol om tips, voorbeelden, mogelijkheden aan te reiken, maar de stap moet je zelf maken. En als dat werkt, is het elke keer weer, een mooi proces om te zien.

Energie verdelen

Hoe werkt het voor Margriet zelf? “Het is belangrijk om de beschikbare energie goed over de dag te verdelen. Dit doe ik met de 12 lepels-aanpak. Twaalf lepels om de dagelijkse energie op te delen. Door deze zichtbaar neer te leggen, heb je goed zicht op het geheel. Elke keer als er iets gedaan hebt, haal je een lepel weg. Zo leer ik om je energie over de dag te spreiden”.  Een goed voorbeeld is een vrouw met long covid. Zij was vaak ’s ochtends al moe en kon de rest van de dag heel weinig. Deze methode werkt goed voor haar. Een van de 12 lepels is ook de Gouden Lepel: iets wat heel belangrijk voor je is. Bijvoorbeeld aandacht voor je kinderen, zoals de vrouw met long covid. Door bewuster met haar energie om te gaan, heeft ze weer energie om ’s middags met haar kinderen spelen. Je kunt uiteraard ook iets anders dan lepels gebruiken. In het bos nam ik een keer dennenappels, deze werken ook uitstekend.“

Re-integratie tips

Margriet heeft een tip voor werkgevers van een medewerker in re-integratie. „Toon regelmatig belangstelling voor hem/haar. Niet alleen op de eerste werkdag, maar juist de dag erna. Pas na verloop van tijd wordt namelijk duidelijker wat het werk aan energie en inzet vraagt. Vraag regelmatig hoe het gaat, bijvoorbeeld bij uitbreiding van het aantal uren of werkdagen. Veel herintredende werknemers hebben tijd nodig om te wennen.“

Ook voor de medewerkers heeft Margriet een advies: „Wees duidelijk over de aandoening en de werkafspraken en houd rekening met je grenzen en mogelijkheden. Geef aan wat wel en niet mogelijk is. Dit voorkomt misverstanden en onbegrip bij collega’s.“

Beschikb@@r

Beschikb@@r van Stichting JobOn levert een bijdrage aan een inclusieve arbeidsmarkt en organiseert voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt workshops. In de LinkedIn-groep Beschikb@@r brengt JobOn werkgevers en werkzoekenden die een afstand ervaren samen.