Meer zelfvertrouwen, meer doorzettingsvermogen en minder stress. Dat klinkt als de ideale mindset voor iedereen die op zoek is naar een nieuwe baan. Het goede nieuws? Dit kun je ontwikkelen. Het minder goede nieuws? Je moet er wel snoeihard voor werken.

Laten we samen duiken in het onderzoek van professor Carol Dweck, hoogleraar aan de Stanford Universiteit. Zij deed jarenlang onderzoek naar de relatie tussen motivatie en prestatie. Haar belangrijkste ontdekking: het verschil tussen een vaste mindset en een groeimindset.

Vaste mindset versus groeimindset

Waarom geeft de één op na een afwijzing, terwijl de ander doorzet? Dat heeft alles te maken met je mindset: de overtuigingen die jij hebt over je eigen capaciteiten.

Carol Dweck onderscheidt twee soorten mindsets:

• De vaste mindset: Je gelooft dat jouw talenten, intelligentie en vaardigheden vaststaan. Je hebt een bepaald niveau en dat is het.
• De groeimindset: Je gelooft dat je jouw talenten, intelligentie en vaardigheden kunt ontwikkelen door inzet en oefening.

Wil jij meer zelfvertrouwen, meer doorzettingsvermogen en minder stress tijdens het solliciteren? Dan is die groeimindset jouw beste vriend. Met deze 5 tips leer je hoe je hem ontwikkelt én inzet tijdens je zoektocht naar een nieuwe baan.

Tip 1: Solliciteren kun je leren

Hoe kijk jij naar jouw eigen sollicitatievaardigheden?

• Vanuit een vaste mindset: "Ik ben nu eenmaal niet goed in solliciteren."
• Vanuit een groeimindset: "Solliciteren is iets waar ik beter in kan worden."

Zie je het verschil? Als je solliciteren ziet als een vaardigheid die je kunt trainen, neem je meteen de regie.

Tip 2: Fouten, tegenslagen en mislukkingen zijn kansen om jezelf te ontwikkelen

Afgewezen na een gesprek? Black-out tijdens je pitch? Of krijg je maar geen uitnodiging?

• Vanuit een vaste mindset is dat een bewijs dat je er gewoon niet goed in bent.
• Vanuit een groeimindset is het een kans om te leren.

Vraag jezelf af: Wat kan ik hiervan leren? Wat ga ik de volgende keer anders doen? Zo maak je van elke tegenslag een opstap naar groei.

Tip 3: Ga experimenteren met leerdoelen

Bij je volgende sollicitatiegesprek kun je jezelf een ander doel geven. Niet: “Ik móet deze baan krijgen.” Maar: “Ik wil hier beter van worden.”

Dit heeft een groot voordeel: je haalt de druk van de ketel. En je focust op iets waar je wél controle over hebt: je eigen leerproces. Jij hebt wel invloed op je eigen leerproces in tegenstelling tot het oordeel van de recruiter waar je veel minder invloed op hebt.

Tip 4: Als plan A niet werkt, het alfabet heeft nog 25 andere letters

Met een groeimindset durf je creatiever te worden in je aanpak. Werkt het traditionele ‘cv + motivatiebrief’ niet? Probeer iets nieuws!

Denk aan:

• Je netwerk inschakelen via LinkedIn
• Een videosollicitatie maken
• Een creatief cv in de vorm van een magazine
• Blogs schrijven over je vakgebied
• Meelopen bij bedrijven via een mini-stage

Door te experimenteren vergroot je je kansen én leer je steeds weer iets nieuws.

Tip 5: Hoe praat jij tegen jezelf? 

Hoe praat jij tegen jezelf na een afwijzing of lastige situatie?

Vaste mindset:

❌ “Zie je wel, ik kan dit gewoon niet.”
❌ “Ik ben hier echt niet geschikt voor.”
❌ “Ik geef het op.”

Groeimindset:

✅ “Wat heb ik hiervan geleerd?”
✅ “Goed dat ik het geprobeerd heb.”
✅ “Wat kan ik de volgende keer anders doen?”

Hoe je tegen jezelf praat, bepaalt hoe je je voelt en hoe je verdergaat. Train jezelf in positief en constructief denken. Dat is niet zweverig, het is wetenschappelijk bewezen effectief.

Tot slot: groeien is keihard werken

Ontwikkelen van een groeimindset betekent niet dat het makkelijk wordt. Afwijzingen blijven pijnlijk. De moed vinden om opnieuw te proberen, blijft moeilijk. En positief blijven is een flinke uitdaging. Maar onthoud dit: je hebt geen invloed op alles wat je overkomt, maar wel op hoe je ermee omgaat.

Dus blijf leren. Blijf je best doen. En blijf hulp vragen aan mensen die jou verder kunnen helpen.

Over de auteur:
Frank Deuring is de oprichter van de FoutenFabriek en auteur van het boek SuperFalen. Hij helpt organisaties met het leren van fouten door het geven van workshops & lezingen.