‘Mindfulness, dat is toch stil zitten? Hoe helpt dat me nu aan passend werk?’ zul je misschien denken. Ik neem je graag mee in wat mindfulness is en waarom ik geloof dat vaker tot stilstand komen enorm behulpzaam kan zijn bij het vinden van een job die bij je past. In een wereld die je stimuleert om steeds harder te rennen, is tot stilstand komen misschien wel jouw sleutel tot succes.

Mindfulness, wat is dat ook alweer precies?
Jon Kabat-Zinn, grondlegger van de officiële 8-weekse mindfulnesstraining, definieert mindfulness als volgt: ‘mindfulness is een speciale manier van oplettend zijn. Bewust aanwezig in het hier en nu, zonder te oordelen’. In gewoon Nederlands vertaalt mindfulness zich het beste als opmerkzaamheid. Dus met andere woorden, mindfulness is in het moment opmerkzaam zijn van wat zich aandient. De ervaringen die van moment tot moment voorbijkomen. De niet-oordelende houding zit ‘em in hoe we ons verhouden ten aanzien van die ervaringen.

Reageren vanuit ingesleten patronen
Vaak zijn we als mensen geneigd vanuit ingesleten patronen te reageren op ervaringen. Als bijvoorbeeld stress voorbijkomt, reageren we meestal automatisch door harder te gaan werken. We creëren zo onbewust nog meer stress, maar we lijken het patroon toch niet zo makkelijk te kunnen stoppen.

Ergens in je leven heb je je bepaalde patronen eigen gemaakt. Toen waren ze misschien helpend. En zo gebeurt het dat we steeds vaker het verleden over het heden leggen en het heden vaak niet meer zien voor wat het is. We kunnen zo ook niet altijd even effectief reageren op de unieke situatie in het nu. Wanneer dit je standaard modus is, dan leef je regelmatig op de automatische piloot. In het extreme geval leidt dit tot allerlei stressklachten en soms zelfs een burn-out. In het minder extreme geval leidt dit tot het gevoel geleefd te worden, altijd maar ‘aan’ staan, constant bezig zijn met voldoen aan verwachtingen en moeite hebben met het voelen van je behoeften en het creatief inzetten van je vermogens.

Stap uit de automatische piloot
Door jezelf te trainen in mindfulness cultiveer je de kwaliteit van opmerkzaamheid in combinatie met mildheid en lukt het je stapsgewijs steeds vaker uit de automatische piloot te stappen. Op het moment dat je uit de automatische piloot kunt stappen, creëer je een ruimte tussen een prikkel en jouw respons daarop. En door vaker te kiezen voor een respons die helpend en heilzaam voor je is, werk je aan je eigen welzijn en het effectief inzetten van je potentieel.

Hoe zet je dit in bij het vinden van een passende baan?
Je automatische-piloot reacties komen voort uit allerlei oude, ingesleten patronen. Het zijn je standaardreacties geworden. De vraag is of deze reacties je nog dienen. Zo kun je bijvoorbeeld een patroon hebben ontwikkeld van pleasing: het continu willen behagen van de mensen om je heen. Je kunt je voorstellen dat daardoor jouw aandacht telkens gericht is op wat anderen van je verwachten. Dat maakt het een stuk moeilijker voor je om te luisteren naar je eigen behoeften en het kiezen voor dat wat jou werkelijk vervult.

In je zoektocht naar werk kan dat er bijvoorbeeld toe leiden dat je sneller werk kiest uit een soort plichtsbesef. Omdat het moet. Of omdat de maatschappij dat als een ‘goede functie’ bestempeld. Het kan er ook toe leiden dat je überhaupt veel moeite hebt met het voelen waar je werkelijk blij van wordt - los van de verwachtingen of oordelen van de buitenwereld - en dat je reactief bent geworden. Je neemt gewoon aan wat voorhanden is en neemt minder het heft in eigen handen.

Voelen wat je werkelijk belangrijk vindt
Vaker uit de automatische piloot stappen leidt er ook toe dat je meer zult gaan voelen. En op het niveau van voelen bevinden zich onze kernwaarden. Die zaken die we werkelijk belangrijk vinden in het leven.

Vaak komen mensen daar pas mee in aanraking wanneer ze te maken krijgen met een groot verlies in hun leven of wanneer ze geconfronteerd worden met ziekte of hun eigen sterfelijkheid. Dit soort ervaringen maken ons bewust van de realiteit dat onze tijd eindig is en dat we, hoe spannend we het ook vinden om naar onszelf te luisteren, we eigenlijk niet zo heel veel te verliezen hebben. Er ontstaat ruimte voor bezinning en zelfreflectie waarin vragen voorbijkomen zoals ‘wie ben ik?’ en ‘waar sta ik voor?’.

‘Kom eens wat vaker tot stilstand’
Mindfulness kan je helpen om je eerder bewust te worden van je kernwaarden. En vaker keuzes te maken en acties uit te zetten vanuit die kernwaarden, zodat je steeds meer in staat zult zijn om te kiezen voor werk waar je echt blij van wordt.

• Tip: kom eens wat vaker tot stilstand. Juist wanneer het voelt alsof je door wilt gaan. Probeer bewust van jezelf te worden in het huidige moment. Alle ervaringen zijn welkom. Merk op wat er door je heengaat. Sta toe om te voelen wat je voelt. En stel jezelf de vraag: lig ik op koers?

Heb je vragen over hoe je mindfulness kunt leren toepassen in je dagelijks leven of hoe je je kernwaarden boven water kunt krijgen? Neem gerust contact met me op. Veel succes!

Over de auteur
Ferry de Wit is gecertificeerd Mindfulnesstrainer en Organisatiepsycholoog met meer dan 15 jaar ervaring op het gebied van mindfulness. Hij heeft jaren last gehad van psychosomatische stressklachten en paniekaanvallen en dat belemmerde hem in zijn zoektocht naar werk. Hij heeft het tij kunnen keren en er inmiddels zijn missie van gemaakt om ‘mensen handvatten aan te reiken om zichzelf uit de automatische piloot te halen en keuzes te leren maken vanuit kernwaarden’. Meer info